کیفیت گزارش کارآزمایی های بالینی منتشر شده توسط پژوهشگران ایرانی در مجلات سطح 1 حیطه زنان و مامایی - با استفاده از ابزار CONSORT

مقدمه: مطالعات کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی، یکی از مهمترین و کارآمدترین مطالعات در علوم پزشکی می باشند. اهمیت این نوع مطالعات در حیطه زنان و مامایی، به دلیل نقش بسیار حیاتی سلامت مادران و در نتیجه سلامت جامعه، از جایگاه ویژه ای برخودار است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت گزارش کارآزمایی های بالینی منتشر شده توسط پژوهشگران ایرانی در مجلات سطح 1 حیطه زنان و مامایی طراحی و انجام شد. روش‌کار: در این مطالعه مقطعی، مقالات کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی منتشر شده در حیطه زنان و مامایی توسط پژوهشگران ایرانی در مجلات انگلیسی نمایه شده در پایگاه های معتبر سطح یک (web of Knowledge، ISI، Pubmed) طی سال های 1999 تا 2012 توسط دو پژوهشگر با استفاده از ابزار CONSORT مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) انجام شد. یافته‌ها: نتایج ارزیابی 141 مقاله نشان داد که در مجموع، بیشترین نقص در قسمت مواد و روش ها بود و از 17 آیتم این قسمت، بیشترین نواقصات و ضعف ها در تعیین حجم نمونه، روش به کار رفته برای تخصیص تصادفی شرکت کنندگان در مطالعه، جزئیات هرگونه محدودیت تصادفی کردن (مثلاً طبقه بندی کردن، بلوک بندی کردن) و نحوه کورسازی و انجام آن بود. میانگین کلی نمرات مقالات نیز 67/5±35/31 از حداقل و حداکثر 37-19 بود. نتیجه‌گیری: بیشترین ضعف پژوهشگران در گزارش نتایج مطالعات، در قسمت مواد و روش ها می باشد که می توان با آموزش بیشتر این مباحث، استفاده از متخصصین آمار و متدولوژی و همچنین استفاده از ابزارهای استاندارد برای خود ارزیابی مقالات، این موارد را برطرف کرد.